Stroom tijdens je fietsvakantie

Heerlijk, (fiets)vakantie. Even al grote en kleine beslommeringen thuislaten. Tegelijkertijd gaat de grootste stoorzender, de telefoon, bijna altijd mee. Want naast de whatsapp en sociaal media op het apparaat is deze ook nuttig als het gaat om het weerbericht, routes bepalen en overnachting te regelen. Om maar een paar te noemen.

Het tijdens een wandel- of fietsvakantie opgeladen houden van al je apparaten kan een hele uitdaging zijn. Met een gezin op pad heb je gauw 3-4 telefoons om elke dag weer op te laden. Daar komen dan de gps, camera, smartwatch, e-reader en koptelefoon nog bij. Sommige in meervoud.

Stroom besparen

Hoe minder stroom je verbruikt hoe minder je hoeft op te laden. Daarom eerst tips om stroom te besparen op je apparaten:

  1. Zet je telefoon in vliegtuigstand. Het in stand houden van een verbinding met de Gsm-antennes kost veel energie. In meer afgelegen gebieden staan de antennes ook nog eens verder uit elkaar of er is zelfs helemaal geen dekking. De telefoon is voortdurend bezig op vol vermogen verbinding te zoeken en je batterij loopt hard leeg. In dicht bevolkte gebieden, zoals we hier in Nederland gewend zijn, met de antennes dichter bij elkaar verbruikt de telefoon veel minder stroom. WIFI en Bluetooth verbruiken veel minder stroom maar ook dat verbruik is zonde als je er geen gebruik van maakt. Daarom alle verbindingen uit en van tijd tot tijd aanzetten als je in een gebied bent met voldoende dekking.
  2. Zet je telefoon uit. In deze stand verbruikt deze helemaal geen stroom meer. Het is alleen niet praktisch als je de telefoon ook gebruikt om foto’s en video’s te maken. Maar ’s nacht kan de telefoon uit en overdag ook als je een losse camera gebruikt.
  3. Zet de schermverlichting laag. De schermverlichting van de GSM, maar ook GPS, verbruiken veel stroom. Zet deze zo laag mogelijk
  4. Vermijd routeren. Een GPS kan je op twee manieren de weg wijzen: je volgt een track of een route. Bij een track volg je het lijntje op je GPS (of GSM). Als je afwijkt van de route blijft het geplande pad staan en moet je zelf zien dat je erop terugkomt. Bij routeren berekend de GPS een route van A naar B, wijk je af dan wordt er een nieuwe route berekend. Dit kost veel meer energie dan het volgen van een track. Zie ook de pagina over navigatie
  5. Vermijd extreme temperaturen. Zowel te hoge als te lage temperaturen hebben invloed op de levensduur en capaciteit van je accu.

Powerbanks

Een powerbank is in feite niets anders dan een losse batterij. Met een powerbank kun je 1 of 2 apparaten opladen. Afhankelijk van de uitvoering kun je hiermee de telefoon, tablet, GPS en soms ook notebook van stroom voorzien. In feite alles wat voorzien is van een USB-aansluiting.

Capaciteit

De grote, capaciteit of vermogen van een powerbank wordt uitgedrukt in mAh (milliampère-uur). De batterij van je telefoon heeft ook een waarde uitgedrukt in mAh. Alsje deze twee getallen op elkaar deelt kom je uit op het aantal keren dat een powerbank je telefoon kan opladen.

Dus stel je hebt een powerbank van 6000 mAh en een telefoon met een capaciteit van 3000 mAh dan zou je de de telefoon dus twee keer moeten kunnen opladen.

Maar helaas: de powerbank heeft intern zelden dezelfde spanning als die de USB poort levert. De powerbank zelf werkt vaak op iets van 3,6 Volt. Dan is de capaciteit bij 5 Volt geen 6000 mAh meer maar slechts 4320 mAh (3,6*6.000/5)!

En daarna gaat die 5 volt weer terug naar de spanning van de interne batterij bijvoorbeeld 4,4 Volt voor een S9. Dus moeten we de capaciteit nu weer terugrekenen van 5 Volt naat 4,4 Volt. Of rechtstreeks : (3,6*6.000/4,4=4.900 mAh). Daar moeten de verliezen voor het twee keer omzetten nog wel vanaf. Geen idee hoe goed een telefoon de spanningen omzet maar je apparaat wordt best warm tijdens het opladen. Dus heel gunstig zal dat niet zijn.

iPhones hebben een interne accu van 3,8 Volt. Dan zou het aantal keren opladen dus redelijk moeten kloppen. Helaas heb je hier ook te maken met twee keer omzetten met alle verliezen die daar bij horen.

Over het algemeen zal de eerste berekening ( Van 3,6 nar 5 Volt) een aardige benadering geven van de beschikbare energie in mAh voor de telefoon. En daarom kun je je telefoon, in dit voorbeeld, maar 1-1,5 keer opladen terwijl het volgende de capaciteit ruim twee keer zou moeten kunnen.

Eigenlijk wordt je hier dus een beetje besodemieterd door dit stukje markering. Bij losse oplaadbare batterijen (zoals de AA en AAA penlites van 1,2 Volt) klopt het opgegeven aantal mAh bijvoorbeeld wel bij de gegeven spanning.

Kijk of de capaciteit ook uitgedrukt wordt in Wh (Wattuur = 3600 Joule). Deel het aantal Wh door de gewenste spanning
(Volt/V) en je hebt het aantal Ampèreuur. Keer 1000 en je hebt het aantal mAh bij de gewenste spanning . Dus : mAh = 1000 * Wattuur / spanning.

Hoe groter de capaciteit van de powerbank hoe zwaarder. Hoewel de verleiding groot zal zijn om een flinke extra accu mee te nemen zul je dat gewicht ook mee moeten slepen.

Hoe groot de capaciteit van je powerbank moet zijn is afhankelijk van je verbruik hoe vaak je weer bij een stopcontact komt. Stel je telefoon gaat telkens een dag mee op een volle batterij, in de praktijk moet dat beter kunnen, dan heb je met boven genoemde extra accu dus voor 2 dagen stroom mee. De telefoon en een keer opladen.

Tip : Neem twee powerbanks mee. Een grote voor dagelijks gebruik en een kleintje voor als er echt nood aan de man is.

Oplaadtijd

Als je de capaciteit deelt door de maximale stroom die je powerbank kan opnemen dan krijg je de theoretische minimale oplaad tijd van je powerbank. Heb je een powerbank van 10.000 mAh en een maximale laadstroom van 1 Ampère (= 1000 mille Ampère), dan zal deze er 10 uur over doen om op te laden. Dat werkt prima als je powerbank ’s nachts kunt opladen maar niet als je het moet hebben van kortere laadsessies bijvoorbeeld tijdens het bezoek aan een café.

(De werkelijke berekening is weer wat complexer omdat de geleverde spanning van 5 Volt afwijkt van de interne spanning van vaak 3,7 Volt. Hier werkt het verschil theoretisch in je voordeel.)

Je hebt powerbanks die een hogere laadstroom aankunnen bijvoorbeeld 2A. Hiermee halveert de laadtijd in het voorbeeld. Nog sneller gaat het met Quick Charge 3.0

Hetzelfde geld natuurlijk ook voor het opladen van het uiteindelijke apparaat hoe hoger de maximale stroom uit je powerbank hoe sneller het laden gaat. Al speelt hier de tijd vaak een wat minder grote rol.

Beide kanten van het laadproces moeten de hogere stroom wel aankunnen. Heb je een USB-voeding die maar 0.7 A kan leveren dan zal de powerbank ook maximaal met 0.7 A opladen. Al is de maximale stroom die de powerbank zou kunnen opnemen hoger.

Als je apparaat een minimale stroom nodig heeft dan moet de powerbank die wel kunnen leveren. Anders zal het apparaat niet werken of opladen.

Let op het voortdurend zwaar belasten van een accu kan schadelijk zijn en oververhitting veroorzaken. Een goede powerbank is hiertegen beveiligd. Pas op moet goedkope modellen.

Tip: Laad op als het kan, Zorg dan powerbank en laadkabel bij de hand zijn. Zodat je onderweg kunt bijladen als je een stopcontact tegen komt.

Moderne powerbanks kunnen tegelijkertijd zichzelf opladen als ook stroom leveren voor een aangesloten apparaat. Dat scheelt je een stopcontact. Al zal het laadproces wel langzamer zijn afhankelijk van de geleverde stroom van de netvoeding.

Sommige powerbank ondersteunen draadloos opladen. Omdat hierbij meer energie verloren gaat dan tijdens bedraad opladen is dit af te raden als je zuinig moet omgaan met je energie voorziening.

Als een powerbank leeg is, is deze ook leeg. Je hebt er niets aan tot je weer een stopcontact hebt. Nu zijn er methoden om onderweg stroom te produceren: zonnecellen, je fiets en je kampvuur.

Zonnepanelen voor de fiets

Vermogen

Waar de capaciteit van batterijen, accu’s en losse powerbanks worden uitgedrukt in mAh vind je bij zonnepanelen vaker het vermogen uitgedrukt in Watt (W). Wat vaak onduidelijk is of dit wattage het opgenomen of het geleverde vermogen is. Alleen een deel van de opgenomen energie wordt namelijk omgezet in stroom bijvoorbeeld 50%. Dus een 15 Watt paneel levert dan maar 7,5 Watt elektrische energie.

Voor gelijkstroom zoals de zonnepanelen leveren geldt dat de hoeveelheid Watt gelijk is aan de spanning (Volt/V) keer de stroom (Ampere/A). Dus W=V*A. Oftewel Ampère = Watt / Volt . Dus stel je hebt een paneel met een maximaal geleverd vermogen van 7,5 Watt en een uitgangsspanning van 5 Volt. Dan is de maximale stroom die het paneel kan leveren 1,5 Ampère. Gegeven een batterij van 3000 mAh dan heb je 2 uur nodig om deze op te laten. Let wel dit is een theoretische maximale prestatie. In de praktijk zal het minder zijn.

goal zero zonnepaneel
De zonnepanelen van goal zero zijn relatief duur maar zeer hoogwaardig. Zo zijn ze uitgerust met slimme elecronica die laadproblemen, door de wisselende opbrengsten, helpt voorkomen.

Het idee van een zonnepaneel is prachtig. Je zet waar je ook bent de, gratis, zonne-energie om in stroom. Er zit wel een kleine valkuil in dit geheel: er moet wel voldoende zon zijn. De vraag is een beetje of zonnepanelen echt de moeite waard zijn.

De SolarBooster AP275 (Ook te koop bij: bever) van Xtorm heeft een vermogen van 21 Watt. Deze opbrengst is onder perfecte omstandigheden. Stel je hebt het paneel achter op je fietstassen zitten dan zijn de omstandigheden niet ideaal. Je fietst onder bomen, het paneel zit in je schaduw enzovoorts. In de praktijk heb je dus een lading voor je telefoon per dag. Als het bewolkt is, gebeurt er weinig tot niets.

Xtorm Zonnepaneel
Xtorm Zonnepaneel

Daarnaast zul je meestal het paneel gebruiken om een losse accu op te laden, dus die accu heb je ook mee. Vaak is een grotere accu meenemen i.p.v. een paneel en een accu praktischer.

De Solarbooster weegt 330 gram. Een 20.000 mah powerbank, de FS304, van dezelfde fabrikant weegt 380 gram. Hiermee kun je een telefoon een keer of 5-6 opladen. Bij normaal gebruik kun je dus ongeveer een week vooruit voor ongeveer hetzelfde gewicht. Waarbij de powerbank een stuk compacter is dan de zonnepanel.

Bij kleinere zonnecellen die terug te vinden zijn bij powerbanks met ingebouwde accu loont de zonnecel nog minder. Als voorbeeld de AM114 van xtorm. Met een capaciteit van 6000 mAh en een zonnecel die 3,5 Watt kan leveren duurt het opladen van de accu meer dan 12 uur onder goede omstandigheden (opgave fabrikant). Moet je wel de panelen de hele tijd richting de zon laten wijzen. Het gewicht en geld kun je beter stoppen in een grotere accu in plaats van een zonnepaneel.

Zonnepaneel van Biolite 5 Watt
zonnepaneel van BioLite. Getoond de enkele 5 Watt uitvoering.

Als je regelmatig je accu weer op te laden dan is het meenemen van een (extra) powerbank gunstiger en zekerder dan een zonnepaneel.

Om misverstanden te voorkomen: de zonnepanelen van merken als xtorm en biolite zijn technische hoogwaardig. En gezien een afmetingen en gewicht leveren ze prima prestaties. Vraag blijft echter of het gewicht, afmeting en prijs opwegen tegen de opbrengsten.

Als je lang buiten bereik bent van stopcontacten en/of in zonnige gebieden op pad bent dan kan een zonnepaneel een zinvolle toevoeging zijn.

Dynamo

Steeds meer (vakantie) fietsen zijn uitgerust met een naafdynamo. Deze kan redelijk efficiënt stroom leveren terwijl je fiets. Nu kun je alleen niet je telefoon rechtstreeks op je dynamo aansluiten. Ten eerste levert de dynano een soort van wisselspanning waar een telefoon niks mee kan. Ten tweede is de stroom/spanning die van de naafdynamo komt niet constant.

Het eerste probleem los je op met een omvormer. Deze zit tussen je naafdynamo en je apparaat en zorgt voor een gelijkmatige spanning.

Het twee los je op met een buffer accu. Heb je die niet dan zal je GSM of GPS elke keer piepen als je te langzaam fietst. Irritant en bovendien slecht voor de batterij.

Er zijn verschillende leveranciers van omvormers. USB-Werk van
Busch & Müller
, Cycle2Charge, The plug van Cinq5 en Forumslader zijn enkele bekend merken.

Stuk voor stuk geen goedkope oplossingen. Maar eenmaal goed werkend kun je wel je apparaten voortdurend van stroom voorzien. Als je blijft fietsen.

Helemaal voor niets krijg je de stroom trouwens niet. Een son dynamo vraagt bij gematigde snelheden iets van 3 Watt van je vermogen. Het aandrijven van de fiets zelf met 20 kilometer per uur ongeveer 90 Watt.

Xtorm. In dit artikel zijn de producten van xtorm als voorbeeld gebruikt.Het Nederlandse Xtorm maakt een breed scala aan hoogwaardige powerbanks en accessoires als zonnepanelen. Door producten van 1 merk te gebruiken zijn ze onderling goed vergelijkbaar.

Xorm producten koop je in hun eigen online shop, en ondere andere bij de bever of via bol.com.

Powerbank AL421 - XTORM POWER BANK LIMITLESS 10.000
Powerbank AL421

Vuur

Het idee achter de BioLite Campstove 2 is prachtig. De warmte van je vuur wordt gebruikt om elektriciteit te generen. De stroom wordt gebruikt voor een ventilator om het vuur goed te laten branden en wat over is kun je gebruiken via de USB plug. Tegelijkertijd wordt ook de interne accu opgeladen.

Biolite campstove

Met zijn gewicht van een kilo en de afhankelijkheid van brandhout is dit wellicht niet de meest voor de hand liggende oplossing voor de meeste vakantiefietsers.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *